Piyasada farklı işlemci soğutma sistemleri bulunmaktadır. Farklılıklarına rağmen tüm soğutma sistemlerinin çalışma prensibi ve takılma yöntemi birbirine benzemektedir. Bu nedenle farklı bir soğutma sistemiyle karşılaşsanız dahi biraz dikkat ve kısa bir araştırmayla her türlü soğutucuyu sorunsuzsa işlemciye takabilirsiniz.
İşlemci soğutucuların temel amacı bilindiği üzere ısınan işlemcinin daha performanslı çalışmasını sağlamak için soğutmayı devamlı kılmaktır. Doğru bir işlemci soğutucu ile bilgisayarınızın daha performanslı hale getirebilirsiniz.
Soğutucu seçerken eldeki işlemciye uygun tasarlanmış olanını kullanmalısınız. Bir tür soket için tasarlanmış olan soğutucuyu başka tür bir soket üzerine yerleştirilmiş işlemci üzerine sabitlemeye çalışırken işlemciye zarar verebilirsiniz. Kimi soğutucuları yerleştirirken tornavida gerekebilir. Tornavidayı da kullanırken dikkat etmelisiniz. Çünkü anakart üzerinde oluşabilecek çizikler, anakartı çalışmaz hâle getirebilir.
1- Havayla Soğutma: Havayla soğutma, işlemci üzerinde soğutucu, onun üzerinde de fanın bulunduğu soğutma düzeneğidir. Günümüzde kullanılan en yaygın soğutma türüdür fakat işlemcilerin her geçen gün daha fazla soğumaya ihtiyaç duyması, yeni soğutma sistemlerinin gelişmesine neden olmuştur. Havayla soğutmada soğutucu ısıyı emer. Fan, bir taraftan bu ısıyı işlemciden uzaklaştırırken diğer taraftan da soğutucuya doğru soğuk havayı gönderir. Bu tür bir sistemde iyi soğutma, soğutucunun yapıldığı malzeme ve işlemci ile soğutucu arasındaki termal macunun kalitesine, uygun şekilde uygulanmasına, fanın kalitesine, uygun fanın kullanılmasına bağlıdır.
2- Suyla Soğutma: Suyla soğutma sistemi, işlemci üzerindeki ısının suya aktarıldığı ve suyun ısısının da radyatör-fan düzeneği vasıtasıyla dağıtıldığı sistemdir. Suyla soğutma sistemi, hava soğutmalı sistemden daha az gürültü üretir fakat ona göre daha pahalıdır. Suyun ısı iletkenliği, havadan beş kat daha fazla olduğu için ısı transferinde havadan çok daha uygun bir malzemedir. Suyla soğutmalı sistemde soğutma bloğu, işlemci üzerinde bulunur ve işlemci ısısını alıp içinden geçen suya aktarır. Su, bir boru sistemi ile radyatöre gönderilir. Su, radyatörün kanatları aracılığıyla ısıyı havaya aktarır. Radyatör kanatları ne kadar inceyse radyatörün yüzeyi de o kadar geniş olur: Böylelikle soğutma daha etkili olur. Radyatörün önüne yerleştirilen büyük ve düşük devirli bir fan soğutmayı artırır. Soğutulan su radyatörden soğutma bloğuna geri döner.
3- Isı Borulu Soğutma: Bu soğutma sisteminde, işlemci ısısı soğutucu vasıtasıyla içinde özel bir sıvı olan ısı borularına aktarılır. Bu özel sıvı, çok çabuk buharlaşabilen ve yoğunlaşabilen bir sıvıdır. İşlemci üzerindeki ısı, soğutucu bloğun içinde bulunan boruların içindeki sıvıyı buharlaştırır. Buharlaşarak yukarı doğru hareket eden sıvı, ısısını salarak boruların üst kısmında tekrar yoğunlaşır ve aşağı iner. Sıvının bu hareketiyle işlemci ısısı, işlemciden uzaklaştırılmış olur.
Kaynak:
Megep: Bilişim Teknolojisi
