Torrent, internet üzerinden dosya indirme, paylaşma, takas etmeye yarayan sisteme verilen addır. Film, müzik, oyun gibi internette ihtiyaç duyacağımız bütün dosyaları içinde barındıran bir sistemdir. Diğer P2P(peer to peer(eşten eşe)) paylaşma programlarından farkı sabit olmayan sunucu tanımlama dosyaları sayesinde sabit bir sunucuya eş duymadan yaptığı paylaşım alışverişlerine devam etmesidir, sürdürmesidir. Doğrudan indirmeden farkı, dosyayı indirirken sunucudaki diğer kullanıcılara da dosyayı sunar. Torrent dosyalarını internetten rahatlıkla elde edebiliriz. Bunun sebebini belirtecek olursak neredeyse tüm dünyada yaygın bir kullanıma sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bunun sebebi ise yüksek boyuttaki dosyaları kullanıcıların kısa sürede indirebildiğinden dolayıdır. Kullanımına ve özelliklerine gelecek olursak birkaç unsuru şunlardır:
Bir dosya türü olmasıdır/ Her bilginin, dosyanın kendine has bir torrent dosyası mevcuttur/Bir dosyayı indirmek için torrent client’lere ihtiyacımız vardır. Bunlar Flasget, BitTorrent, μTorrent gibi zorunlu yazılımlara ihtiyaç vardır. Ayrıca dosyayı indirebilmemiz için dosyanın. torrent uzantısına sahip dosyaları indirmemiz gerekmektedir. Fakat güncel yöntemler ve geliştirme sonuçlarına dayalı olarak “magnet link” adı verilen linkler sistemi gelmiş olup “.torrent” uzantılı dosyaya ihtiyaç kalmamıştır.
Torrent sadece PC’ye yansıyan dosya paylaşım aracı değil aynı zamanda diğer erişilebilir cihazlara kadar indirgenmiş olmasıdır. Şuan telefonlarda bile kullanılan ileriki zamanlarda televizyonlara ve uydu alıcılarına girme potansiyeline sahip olan teknolojidir. Kullanımında bu kadar popüler olmasının diğer sebeplerinden biri ise yasaklanmış olan (yasal olmayan) ve yasal olan dosyaları rahatlıkla bulabileceğimizden dolayıdır asıl kullanıcı kitlesi de buradan kaynaklanmaktadır.
Torrent uygulaması kendini telif hakkı savunucularına ve telif hak sahibi kişilere, şirketlere karşı otokontrollü ve zahmetsiz olarak kendini koruyabilmektedir.
Klasik model bir indirme yaptığımızda o dosyayı barındıran sunucular kapandığında veya engellendiğinde içeriğin paylaşımını kesmektedir. Ancak torrentte durum biraz farkladır paylaşılan ana dosyayı bir diğer kullanıcı sistemde paylaşmak istediğinde bir tracker ve o içeriğin torrent dosyasının bulunması yeterlidir. İçeriği paylaşıma açmak istediğinde dosyayı programa ekler. Bu biraz önemsiz ve basit gibi gözükse de aslında çok yüksek boyutta olan dosyalar için adeta muhteşem bir uygulamadır. Bir sebepten dolayı dosyayla erişimimizin kesildiğinde tekrar onu %99 da olsak dahi 0 dan başlayarak indireceğimize nazaran bizi büyük bir zahmetten ve zamandan kurtaran muhteşem bir sistemdir torrent. Yakın bir zamanda telif hakları ihlalinden dolayı kapanan dünyanın en büyük tracker’larından birinin kullanıcıları site kapanmadan akıllarına kurnaz bir taktik gelmiştir. Şöyle ki kullanıcılar sitede bulunan binlerce, milyonlarca dosyayı, torrenti ilk olarak kendi disklerine indirmişler ve daha sonra demin anlattığımız yöntemi kullanarak paylaşılan dosyaların aktif kalmasını sağlamışlardır.
Yeni nesil torrentlerin gelecek zamanlarda örneğin bir sezonluk diziyi indireceğimiz sırada farklı ülkelerin kullanıcılarıyla ortak dosya göreceğimiz için bizim dilimizde olmayan dublaj, altyazı çevirileri torrent paylaşımına upload edebilmemiz için ana dosyanın üzerine ekleme yapılabilecek şekilde izin verilecek protokol sistemleri geliştirilmektedir. Ancak torrent ile alakası olmayan spam, virüs gibi dosyaların karışma ihtimali nedeniyle geliştirilebilirlik ilkesi tartışmalara sebep olmuş ve bu yüzden proje geçici olarak ertelenmiş, askıya alınmıştır ve bununla beraber hala geliştirme çalışmaları sürdürülmektedir.
Torrent uygulamasını bulan kişi Bram Cohen daha sonra yukarıda bahsettiğimiz “torrent client” olarak geçen uygulamalar arasından “BitTorrent” isimli yazılımı yapmıştır. Burada “torrent-bittorrent” ikilisini karıştırmamak gerekir Bittorrent hem bir uygulama hemde bu uygulamayı bulan kişinin yaptığı yazılımdır.
BitTorrent ilk olarak 2 Temmuz 2001’de kullanılmaya başlanmıştır. BitTorrent kullanılarak yapılan dosya paylaşımlarında dağıtmada rol üstlenen ilave bir band genişliği, sunucu ve benzeri yükler getirmemektedir.
Bazı Torrent Terimleri
Seed: İngilizcede tohum anlamına gelir. Dosyanın tamamına sahip kişilere ve paylaşımda bulunan kişilere de seeder denir.
Leech: İngilizcede “sülük” anlamına gelir. Dosyayı indiren kişiler ve dosyanın bir kısmına sahip olan kişilere de Leecher denilir.
Peer: İngilizcede “eş” anlamına gelir. Dosya üzerinde veri alışverişi sağlayan herkes, kaynaklar ve sömürücülerin toplum adıdır.
Ratio: Bir torrentin yükleme işleminin indirme işlemine oranıdır. Sağlıklı paylaşım yapmayı ve Hit&Run olayını ortadan kaldırmak ve dosyanın daha hızlarda sunulmasını sağlamak için zorunluluğu olan torrent sitelerinin ortaklaşa kullandığı özelliklerdendir. Genel olarak torrent aleminde paylaşımcıyım diyebilmek için 0.5 Radio’ya ulaşabilmek gerekmektedir. Yani 20 Mb Download’a 10 Mb Upload yapmamız gerekmektedir.
Hit&Run: Vur ve kaç anlamına gelen torrent terimidir. Dosyayı sürüp hemen paylaşmadan kaldırma işlemine verilen addır. Kullanıcılar tarafından sevilmezler. Üyeliğin zorunlu olduğu torrent sitelerinde istenmeyen bir durumdur.
BitTorrent Logosu :
BitTorrent Uygulamasının Arayüzü:
