Havalimanı (Havaalanı veya Hava Meydanı); hava araçlarının kalkması ve inmesi için özel olarak hazırlanmış, hava araçlarının bakım ve diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına, yolcu ve yük alınmasına ve verilmesine ilişkin tesisleri bünyesinde bulunduran yerlerdir. Havalimanında hava araçlarının inip kalkması için en az bir yüzey (uçaklar için pist, helikopterler için helipad veya deniz uçakları için bir su kıyısı) bulunur, ayrıca genelde hava trafik kontrol kulesi, hangar, terminal binası gibi binalar da vardır. Askeri havaalanına hava üssü denir. Sırf helikopterler için olan havaalanlarına heliport denir.
Çoğu dilde uçakların destinasyonuna iniş yapması, gemilerin limana yanaşmasına benzetilerek iniş kalkış yapılan yere “hava limanı” denir. (bakınız: airport, aéroport, flughafen vb.)
Türkiye’de bir havaalanının Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) tarafından havalimanı olarak tescil edilebilmesi için birden fazla pisti ve uçak yanaşma yeri bulunması, gece uçuşlarına açık, gerekli teknik donanım ve malzemeye sahip, hava trafiği yoğun olması gerekmektedir.
Türkçede havaalanları için hava meydanı, uçak alanı, havalimanı terimleri de kullanılabilir, bunların en yaygın olanı havaalanıdır. Uçak alanı terimi Kuzey Kıbrıs’ta kullanılır. Tarihsel nedenlerden dolayı havaalanları ile ilgili resmî kuruluşların adlarında “hava meydanı” geçer ve pek çok kanun ve yönetmelikte havaalanlarından “hava meydanı” terimi kullanılır. Türkiye’deki hava meydanlarının işletmesinden sorumlu olan DHMİ, bunları hava limanı ve havaalanı olarak ikiye ayırır. Ancak, bu terminoloji resmi belgelerde geçmişte tutarlı olarak kullanılmamıştır: Örneğin; “Hava Alanı, DHMİ tarafından işletilen hava limanları ve meydanları” olarak tanımlanır ve yöneticilerin adlandırılmasında havalimanlarının bir hava limanı baş müdürü tarafından, hava meydanlarının ise meydan müdürü tarafından yönetildiği belirtilir.
Yolcu Sayısı ile Dünyanın En Büyük 20 Havalimanı
Atlanta Uluslararası Havalimanı ABD’nin Georgia eyaletinin Atlanta şehrinde yer alan uluslararası havalimanıdır. 1998 yılından bu yana yıllık yolcu sayısı bazında dünyanın en işlek havalimanı olan Hartsfield–Jackson Havalimanı, 2005’ten bu yana da yıl içerisinde uçak iniş-kalkış sayısı bakımından da listenin en üst sırasında yer almaktadır. Atlanta şehir merkezine 16.1 km. mesafede yer alan Hartsfield-Jackson; 19 km2 alan üzerine inşa edilmiştir. 58 binin üzerinde çalışanı olan Hartsfield-Jackson’un Atlanta’ya 32,5 milyarın üzerinde doğrudan ekonomik katkısı vardır.
İstanbul Havalimanı (IATA: ISL), Türkiye’nin İstanbul şehrinde (İstanbul Atatürk Havalimanı (IATA: IST) yerine) hizmet verecek olan bir uluslararası havalimanıdır. Şehrin Avrupa Yakası’nda, Karadeniz kıyısındaki Tayakadın ile Akpınar köyleri arasındaki yer alan havalimanı 29 Ekim 2018‘de açıldı. Tüm aşamaları tamamlandığında 76,5 km2 alana yıllık 150 milyon yolcu kapasiteye çıkarılabilen terminali ile birbirinden bağımsız altı pisti olacak şekilde hizmet vermesi planlanmaktadır. İnşa aşamasında iken havalimanının proje ismi İstanbul Yeni Havalimanı olarak belirlenmesine karşın, tamamlandığında adı İstanbul Havalimanı olarak açıklanmıştır.
1- Hartsfield – Jackson Atlanta Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: ATL
- Yolcu Sayısı 2017: 103.902.992
- 2016’dan Değişiklik: % -0.3
2- Pekin Başkent Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: PEK
- Yolcu Sayısı 2017: 95.786.442
- 2016’dan Değişiklik: +% 1,5
3- Dubai Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: DXB
- Yolcu Sayısı 2017: 88.242.099
- 2016’dan itibaren Değişiklik: % + 5.5
4- Tokyo Haneda Havaalanı
- IATA Kodu: HND
- Yolcu Sayısı 2017: 85.408.975
- 2016’dan Değişiklik: +% 6,5
5- Los Angeles Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: LAX
- Yolcu Sayısı 2017: 84.557.968
- 2016’dan Değişiklik: +% 4,5
6- O’Hare Uluslararası Havaalanı, Chicago
- IATA Kodu: ORD
- Yolcu Sayısı 2017: 79.828.183
- 2016’dan itibaren Değişiklik: % + 2.4
7- Londra Heathrow
- IATA Kodu: LHR
- Yolcu Sayısı 2017: 78.014.598
- 2016’dan itibaren Değişiklik: % + 3
8- Hong Kong Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: HKG
- Yolcu Sayısı 2017: 72.663.955
- 2016’dan itibaren Değişiklik: % + 3.4
9- Şangay Pudong Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: PVG
- Yolcu Sayısı 2017: 70.001.237
- 2016’dan Değişiklik: +% 6,1
10- Paris Charles de Gaulle Havaalanı
- IATA Kodu: CDG
- Yolcu Sayısı 2017: 69.471.442
- 2016’dan Değişiklik: +% 5,4
11- Amsterdam Schiphol Havalimanı
- IATA Kodu: AMS
- Yolcu Sayısı 2017: 68.515.425
- 2016’dan Değişiklik: +% 7,7
12- Dallas / Fort Worth Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: DFW
- Yolcu Sayısı 2017: 67.092.194
- 2016’dan itibaren Değişiklik: % 2.3
13- Guangzhou Baiyun Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: CAN
- Yolcu Sayısı 2017: 65.887.473
- 2016’dan Değişiklik: +% 10.3
14- Frankfurt Havaalanı
- IATA Kodu: FRA
- Yolcu Sayısı 2017: 64.500.386
- 2016’dan Değişiklik: +% 6,1
15- İstanbul Atatürk Havalimanı
- IATA Kodu: IST
- Yolcu sayısı 2017: 63.872.283
- 2016’dan Değişiklik: % 6
16- Indira Gandhi Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: DEL
- Yolcu sayısı 2017: 63.451.503
- 2016’dan Değişiklik: % 14,1
17- Soekarno-Hatta Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: CGK
- Yolcu sayısı 2017: 63.015.620
- 2016’dan Değişiklik: % 8.3
18- Singapur Changi Havaalanı
- IATA Kodu: SIN
- Yolcu sayısı 2017: 62.220.000
- 2016’dan Değişiklik: +% 6
19- Seul Incheon Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: ICN
- Yolcu Sayısı 2017: 62.158.834
- 2016’dan Değişiklik: +% 7,5
20- Denver Uluslararası Havaalanı
- IATA Kodu: DEN
- Yolcu Sayısı 2017: 61.379.396
- 2016’dan Değişiklik: +5.3
Kaynak:
- https://www.internationalairportreview.com/article/32311/top-20-largest-airports-world-passenger-number/
- https://www.businessinsider.com/busiest-airports-in-the-world-2018-2018-4
- https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_busiest_airports_by_passenger_traffic
