İşlemci, bilgisayarın birimlerinin çalışmasını ve bu birimler arasındaki veri (data) akışını kontrol eden, veri işleme (verileri değerlendirip yeni veriler üretme) görevlerini yerine getiren elektronik aygıttır. Bilgisayarların performansında önemli rol oynar. Kısaca “bilgisayarın beyni” olarak nitelendirebiliriz. Günümüzde tasarlanan ve üretilen işlemciler bilgisayarlarda, tabletlerde, cep telefonlarında, gömülü sistem uygulamaları gibi hayatımızın pek çok alanında kullandığımız elektronik aletlerde kullanılmaktadır. Tarihsel işlemci tasarım sürecinde teknolojinin hızla gelişmesiyle bazı tasarımlar güncelliğini kaybetmiştir, bununla birlikte bazı tasarımların kullanımına ise günümüzde de devam edilmektedir. Bu kadar çeşitli alan için tasarlanan işlemciler elbette tek bir kriter göz önüne alınarak sınıflandırılamaz. İşlemci sınıflandırması birçok farklı duruma göre yapılabilir. Bunlar: paralelliğe, mimariye, belleklere, adresleme kiplerine göre yapılabilmektedir.
- Dünyanın en büyük iki işlemci markası: İntel ve AMD
- Akıllı telefonlar için işlemci üreten markalar: Quallcom, Samsung, Huawei, Apple
- Akıllı telefon işlemcileri: Snapdragon, Exynos, HiSilicon, Kirin, MediaTek, A Serisi.
- Akıllı telefon işlemcisi üreten ülkeler: Amerika, Güney Kore, Çin
1- Quallcom: Snapdragon İşlemcisi
Quallcom tarafından üretilen işlemci markası Snapdragon hali hazırda dünyada bir çok marka tarafından en çok kullanılan ve en çok modele sahip olan mobil işlemcisidir. 64 bit mimariye sahip olan işlemcilerin Windows işletim sistemiyle de çalışabilmesi en önemli özelliklerindendir. Genel merkezi San Diego, Kaliforniya, ABD’de olan Quallcom işlemcileri hemen hemen her akıllı telefon markasının tercihi olmuştur diyebiliriz. Örneğin; Snapdragon işlemcisini kullanan akıllı telefonlara birkaç örnek verelim. Xiaomi Mi 6, Samsung Galaxy Note 8, LG V30, Sony Xperia XZ1, Google Pixel 2, Nokia 8, OnePlus 5, Lenovo Vibe K5, Google Nexus 4, Samsung Galaxy Note 5, Samsung Galaxy S7, Sony Xperia Z5 gibi.
Snapdragon 855 işlemciye sahip en iyi akıllı telefonlar; Lenovo Z5 Pro GT, Xiaomi Mi 9, Samsung Galaxy S10 Serisi, LG G8 ThinQ, Sony Xperia 1, Vivo IQOO, OPPO Reno, Oneplus 7 Pro, Asus Zenfone 6
Son İşlemci: Snapdragon 855
2- Samsung: Exynos İşlemcisi
Samsung’un akıllı telefon modellerinde tercih ettiği işlemcisi kendi üretimi olan Exynos. Genel merkezi Güney Kore’de olan bu işlemci türü hemen hemen tüm Samsung modellerinde kullanılmaktadır. Diğer markalardan ise Meizu’nun bir kaç modelinde (Meizu Pro 6 Plus) kullanıldığını görüyoruz. Samsung ile ilgili zaman zaman bazı istisnaların olduğu da bir gerçek. Örneğin Samsung Galaxy S7 ve S7 Edge Modelleri ABD’de Qalcomm Snapdragon İşlemcilerle piyasaya çıktı. Exynos İşlemcilerle ilgili tek sorun bu işlemci ailesinin özelliklerini geliştirmek konusunda biraz ağır hareket edilmesi.
Son İşlemci: Exynos 9820
3- Huawei: HiSilicon, Kirin ve MediaTek İşlemcisi
Huawei tarafından üretilmekte olan akıllı telefon işlemcileri HiSilicon, Kirin ve MediaTek. HiSilicon, aslında akıllı telefon pazarına hiç de yabancı olmayan Huawei Tarafından Çin Shenzen’de kurulmuş olan bir mikro işlemci firmasıdır. Şimdilik sadece Çin Sınırları içerisinde son derece popüler olan firma, diğer pek çok firma ile ortaklığını geliştirmiş ve bunun sonucunda Çin’in en büyük işlemci firmalarından birisi haline gelmiştir. HiSilicon tarafından üretilen işlemcilerin pek çok telefonda kullanıldığını söylemek mümkün. Firmanın en öne çıkan işlemci modeli ise “Kirin”. Son günlerde Kirin işlemcisi ile Huawei oldukça iddialı diyebiliriz. Özellikle Xiaomi, ZTE, Oppo, Honor ve Huawei akıllı telefonlarında Kirin tercih ediliyor. Mediatek işlemcisi ise bir zamanlar (hala kullanılıyor) birçok akıllı telefonun işlemcisi olmuş durumda. Mediatek İşlemci ailesi, daha yukarıda saydığımız akıllı telefon işlemcileri kadar popüler değiller. Yine de zaman zaman pek çok akıllı telefon incelemesinde karşımıza çıkan bu marka genellikle Nokia, Philips ve LG Optimus gibi telefonlarda karşımıza çıkıyor. Örneğin; Lenovo A7010, Casper Via P2, Reeder P10, Alcatel Idol 5, Meizu 5s, LG K10, HTC Desire 728, ZTE Blade V7 MediaTek MT6753 kullanıyor.
Son İşlemci: Kirin 980, MediaTek Helio X30
4- Apple: A Serisi A9, A12 İşlemcisi
Apple, kendi üretimi olan işlemcileri kullanmaktadır. Örneğin; A9, A12 Bionic gibi. Genel merkezi Amerika’da bulunan Apple’nin A10 işlemcisini; iPhone 6, iPhone 6 Plus A8, iPhone 6s, iPhone 6s Plus, iPhone SE A9, iPhone 7, iPhone 7 Plus telefonları kullanmaktadır.
Son İşlemci: A12 Bionic
