Bilgi

Dünya Hangi Yönde Dönüyor (ve Neden)?


Uzun yıllar fen derslerinde, Dünya’nın kendi ekseni etrafında döndüğü bilgisi muhtemelen beyninize sıkıca yerleşti ve o zamandan beri orada kaldı. Ama öğretmenleriniz Dünya’nın hangi yönde döndüğünden bahsettiler mi – ve eğer öyleyse, bunu hatırlıyor musunuz?

Aslında, tek bir doğru yanıt yoktur: Bu, Dünya’nın kendisine göre konumunuza bağlıdır. Kendinizi gezegenin üzerinde yüzerken ve doğrudan altınızdaki Kuzey Kutbuna baktığınızı hayal ediyorsanız, Dünya saat yönünün tersine dönüyor gibi görünecektir . Dünyanın altındaysanız, üstünüzdeki Güney Kutbuna bakıyorsanız, dönüşü saat yönünde tanımlarsınız.

Dönme yönü, güneşin neden doğudan “doğduğu” ve batıdan “battığı” konusunda ışık tutmaya yardımcı olur – çünkü Dünya batıdan doğuya dönüyor. Kuzey Amerika’da gün başlamadan hemen önce Dünya’yı güneşin perspektifinden gözlemlediğinizi hayal edin. Dünya doğuya doğru dönerken, güneş ışığı önce Doğu Sahili’ne çarpar; yani New Yorklular güne başlarken Kaliforniyalılar hala zifiri karanlıkta uyuyorlar. Dünya doğuya doğru dönüşüne devam ederken, güneş giderek daha fazla Kuzey Amerika‘nın üzerinde parlıyor. Başka bir deyişle, yerdeki biz insanlar, doğumuzdaki karada zaten parlayan güneş ışığına doğru ilerliyoruz – bu yüzden doğuya bakarsak güneş ışığının yaklaştığını görebiliriz.

Gün batımında da aynı şey oluyor. Dünya doğuya doğru dönmeye devam ediyor ve sonunda Doğu Sahili güneşin görüş alanından çıkıp karanlığa doğru dönüyor. Güneş, bunun batısındaki karada hala parlıyor, bu nedenle Doğu Coasters batıya bakarak kendi gün ışığının geri çekildiğini izleyebilir.

Dünya Neden Saat Yönünün Tersine Dönüyor?

Dünya’nın saat yönünün tersine (yani batıdan doğuya) dönmesinin nedeni daha az açıktır. Güneş sistemimiz, bir toz ve gaz bulutu çöktüğünde — muhtemelen yakınında başka bir yıldız patladığı için — ve madde, kısmen yerçekimi sayesinde, kendisini bir yıldıza ve bir dizi gezegene (artı aylar, asteroitler vb.) yeniden yönlendirdiğinde oluşturuldu. Yeni yıldız oluşumunun bir dalı, yıldızın ve etrafındaki diğer şeylerin dönmesidir, ancak yön, bulut çöküşü sırasında oyundaki değişkenlere bağlıdır.

Astronomy’den Alison Klesman, “Süpernova şok dalgalarının neden olduğu türbülans ve bulutun parçaları yıldızlara dönüşmeye başladığında meydana gelen manyetik etkiler gibi faktörler, yeni doğan yıldızların son açısal momentumunu ve dönüş yönünü etkiler.

Güneş sistemimiz için, bu dönüş yönü saat yönünün tersine veya “ilerleme” ile sonuçlandı. Dünya, güneş ve diğer gezegenlerin çoğu bu yönde döner. Ancak Venüs saat yönünde döner; ve Uranüs kendi tarafında döner. Bazı bilim adamları, büyük bir çarpışma veya bir dizi daha küçük çarpışma gibi, onları yoldan çıkaran bir olay meydana gelmeden önce dönüş yönümüze uyduklarına inanıyorlar. Ama gerçekte ne olduğundan emin olmaktan çok uzağız.

1 Yorum

1 Yorum

  1. İsmet

    23 Mayıs 2022 at 00:58

    Dünya düzdür.

"Yorum Yazın"

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yukarı