Hepatit A, hepatit A virüsünün (HAV) karaciğerde yol açtığı akut bir bulaşıcı hastalıktır. Çoğu vakada, özellikle küçüklerde çok az belirti verir ya da hiç vermez. Hastalığın bulaşması ile belirtilerin ortaya çıkması arasındaki süre iki ila altı haftadır. Hastalık belirti verdiğinde bu belirtiler tipik olarak sekiz hafta devam eder. Bu belirtiler arasında bulantı, kusma, ishal, sarılık, ateş ve karın ağrısı sayılabilir. Hastaların yaklaşık %10–15’inde hastalığın bulaşmasını izleyen altı ay içerisinde belirtilerin tekrarlandığı görülür. Akut karaciğer yetmezliği nadiren görülür ve daha çok yaşlılarda rastlanır.
Hepatit A Belirtileri Nelerdir?
Hepatit A virüsü bulaştıktan 2-6 hafta sonra görülebilen bulgular aşağıdaki gibidir.
- Ateş
- Halsizlik
- İştah Kaybı
- Bulantı, Kusma
- Karın Ağrısı
- Dışkı Renginin Açılması (Gri Renkte Dışkılama)
- Eklem Ağrısı
- Sarılık
- İdrar Renginin Koyulaşması
Hepatit A bulaşma sebepleri, genellikle hastalık virüsünü içeren dışkının bulaştığı gıdanın yenilmesi ya da suyun içilmesi ile yayılır. Yeterince pişirilmemiş kabuklu deniz ürünleri görece yaygın bir hastalık sebebidir. Hastalığın bulaştığı kişiyle yakın temas yoluyla da yayılabilir. Çocuklara hastalık bulaştığında çoğunlukla belirti görülmemekle birlikte başkalarına bulaştırabilirler. Tek bir bulaşmadan sonra ömür boyu bağışıklık kazanılır. Hastalığın belirtileri diğer bir dizi hastalığa benzediğinden, teşhisi için kan testi gereklidir. Bilinen beş hepatit virüsünden birisidir: Hepatit A, B, C, D ve E.
Hepatit A aşısı korunmada etkindir. Bazı ülkelerde çocuklar için ve daha önce aşılanmamış yüksek risk grubundaki kişiler için rutin olarak önerilir. Etkisinin ömür boyu sürdüğü düşünülmektedir. Diğer korunma önlemleri arasında ellerin yıkanması ve yemeğin düzgün pişirilmesi sayılabilir. Hastanın kliniği esas alınır ve kesin teşhis kan testi ile yapılır. İstirahat, yeterli beslenme, sıvı alımı ve tıbbi izlem önerilir. Enfeksiyonu geçirenlerde oluşan antikorlar Hepatit A için ömür boyu koruyuculuk sağlar. Bir kimseye bir tip hepatit virüsünün bulaşmış olması, kişiyi başka tipte hepatit virüslerinin bulaşmasına karşı korumaz. Hastalığın özel bir tedavisi olmamakla birlikte, ihtiyaca göre istirahat ve bulantı ile kusmaya yönelik ilaç tedavisi önerilir. Enfeksiyonlar genellikle tamamen ortadan kaybolur ve kalıcı bir karaciğer hastalığına yol açmaz. Eğer akut karaciğer yetmezliği ortaya çıkarsa tedavisi karaciğer naklidir.
Her yıl dünya genelinde, belirti veren 1,5 milyon vaka ortaya çıkar ve toplam vaka sayısı muhtemelen onlarca milyondur. Dünyanın hıfzıssıhha önlemleri zayıf olan ve yeterli temiz suya sahip olmayan bölgelerinde daha yaygındır. Gelişmekte olan ülkelerde 10 yaşından küçük çocukların yaklaşık %90’ı hastalık virüsünü kapmış ve dolayısıyla erişkinlik döneminden önce bağışıklık kazanmışlardır. Çocukların küçük yaşta hastalıkla karşılaşmadığı ve yaygın aşılamanın yapılmadığı orta seviyedeki gelişmiş ülkelerde sıklıkla salgın şeklinde ortaya çıkar. 2010 yılında akut hepatit A hastalığından dolayı 102.000 kişi ölmüştür. Virüs kaynaklı hepatite dair farkındalık oluşturmak için her sene 28 Temmuz günü Dünya Hepatit Günü olarak ilan edilmiştir.
Kaynak: MEGEP Yayınları ve Wikipedia
