İmmobilizer Nedir?
İmmobilizer otomobillerin araç çalıştırma (kontak) sistemine takılan elektronik bir devredir. Bu elektronik devrenin bir parçası arabayı çalıştıran kontak anahtarı içindedir ve bu parça tamamlanmadan motor çalışmaz. Bu nedenle İmmobilizer olan otomobiller, “düz kontak” yapılamaz ve çalınmaları çok daha güçtür. 1944 yılında Frank Marugg tarafından bulunan İmmobilizer sistemi; günümüzde artan hırsızlık olaylarıyla beraber tüm otomobil üreticilerinin kullandığı bir teknoloji haline gelmiştir.
İmmobilizer sistemi çoğu kez anahtarla birleştirilse dahi, değişik otomobil firmaları, değişik teknikler kullanabilmektedir. Örneğin Citroen Saxo modelinde immobilizer’ı anahtara yerleştirmek yerine şifre girişi istenen bir klaveye yerleştirmiştir ve bu sistemde motordaki elektronik kilidin açılması ancak şifre girmek suretiyle mümkündür.
İmmobilizer’ın kilitlediği sistem de otomobilden otomobile değişmektedir. Bazı markalar, immobilizer devresi ile ateşleme sistemini kilitlerken, bazıları gazı, bazıları ise her ikisini birden kilitleyebilmektedir.
İmmobilizer yeni model ve özellikle orta sınıfın üstü araçlarda giderek standart hale gelmekle birlikte özellikle Türkiye’de hala pekçok yeni araç immobilizer’a sahip değildir. Oysa İngiltere, Kanada ve Avustralya gibi ülkelerde trafiğe yeni çıkan araçlarda immobilizer olması yasal bir zorunluluk haline gelmiştir. (İngiltere’de 1997’den, Avustralya’da 2001’den itibaren)
İmmobilizer’ın kullanımının yaygınlaşması araç hırsızlıkları olaylarını büyük ölçüde önlemesi nedeniyledir. Avustralya’da kaydedilen istatistikler immobilizer olan araçların çalınma riskinin %75’e kadar azaldığını göstermektedir.
Öte yandan her immobilizer sistemde aynı derecede güvenli kabul edilemez. Bazı otomobil firmalarında immobilizer güvenliği aracın motor sistemine daha derin şekilde monte edilmiştir ve çok uzun zaman ve uğraş verilmeden devre dışı bırakılmaları mümkün değildir. Bu sistemler bu nedenle çok daha da güvenlidir. Oysa bazı araba modellerinde elektronik kilitleme devresi motorun içinde çok daha kolay ulaşılabilir ve devre dışı bırakılabilir şekilde tasarlanmıştır, bu nedenle teknik uzmanlığı olan bir kişi kaputu açarak 5-10 dakika içinde immobilizer’ı devre dışı bırakıp, daha sonra aracı düz kontakla çalıştırabilir. Bu sistemler şüphesiz ki daha az güvenlidir ancak yine de immobilizer’ın bir aracın çalınma riskini büyük ölçüde azalttığı, çünkü kolay devre dışı bırakılan immobilizer modellerinde bile, hırsızın 5-10 dakika kaput açık çalışması gerektiğiden böyle bir aracın çalınma riski de, immobilizer olmayan bir araca göre çok daha düşük olacaktır.
İmmobilizer kelimesinin Türkçe’de kullanılan ve yaygınlaşmış bir karşılığı henüz yoktur ve halen bu teknik orjinal dildeki karşılığı ile anılmaktadır. Ancak zaman zaman İmmobilizer yerine “çipli oto anahtarı sistemi” teriminin kullanıldığı da rastlanmaktadır. Aynı şekilde “elektronik motor kilitleme”, “çipli motor kilidi” gibi terimlerin immobilizer için kullanılması da düşünülebilir.
İmmobilizer Nasıl Çalışır?
Parçalardan biri, arabanın motor sistemine yerleştirilir. Bu yerleştirilen parça, ne kadar derindeyse; otomobilin hırsızlığa karşı önlemi de o derece artar. Ulaşılıp üzerinde oynanma riski o derece azalır çünkü. Diğer parça ise, kontak anahtarının içine yerleştirilir. Arabaların çalışabilmesi, motor sistemine yerleştirilen immobilizer parçasının; kontak çevrildiği sırada bu anahtarda bulunan parçayla eşleşmesi üzerine kurulmuştur.
Bundan dolayı, immobilizer sistemi, düz kontak ile arabayı çalıştırmayı neredeyse imkansız hale getirmektedir. Hırsızların korkulu rüyasıdır diyebiliriz. Hatta işin daha da ilginci, eğer yedek anahtarınıza bu parçayı yerleştirmediyseniz kendi arabanızı yedek anahtarınız ile çalıştıramazsınız.
Ortaokul ya da lise çağında çocuğa sahip olan babaların en büyük korkularından birisidir bu. Çocuğunun bir gün yine izinsiz olarak, yedek anahtarla arabayı kaçırdığı sırada, başına gelecek bir kaza endişesi. Sonuçta sakat kalma tehlikesi ve hatta ölüm riski. Maddi kayıplara hiç girmiyorum bile. İşte immobilizer sistemi, bu durumlarda da mükemmel bir tedbir sunuyor sizlere.
İmmobilizer sistemleri 3 farklı şekilde çalışabilmektedir.
1- Bazı immobilizer sistemleri, kontak anahtarındaki parça ile ile motor sistemindeki diğer parça eşleşmediği takdirde ya da düz kontak ile çalıştırılmaya uğraşıldığı sırada; arabanın ateşleme sistemini otomatik kilitliyor.
2- Bazıları ise aynı durumda arabanın gazını kilitliyor.
3- Her ikisini de aynı anda kilitleyen immobilizer sistemleri de mevcuttur.
