Vücudumuzun tek başına oluşturamadığı doğada çok fazla bulunan inorganik maddelere mineral denir. Mineraller, insan vücudunun sağlıklı olabilmesi ve sağlıklı kalabilmesi için gerekli olan besin maddeleridir. Sadece %4 oranında bulunan mineraller enzimlerin yapı ve çalışmalarında, kas ve sinir sisteminin uyarılmasında, vücut sıvılarını dengelemede, kemik ve kan oluşumunu sağlamada, hücre korunmasında görev alırlar. Vitaminlerle beraber çalışırlar dolayısıyla vücudun vitaminler kadar minerallere de ihtiyacı vardır. Görevleri saymakla bitmeyen mineraller sağlıklı bir yaşam sürmemiz için oldukça gereklidir ki onlar olmadan vücut yaşaması için gereken fonksiyonları yerine getiremez. Bilinen 15’ten fazla mineral madde vardır. Bugünkü yazımızda sizlere bu minerallerden biri olan selenyum hakkında bilgi vereceğiz.
Selenyum, toprakta doğal olarak bulunun aynı zamanda bazı gıdalarda hatta suda bile az miktarda bulunan mineraldir. Esansiyel bir mineral olan selenyum besinler yoluyla alınır vücut bunu üretemez.
Serbest radikal hasarlarına karşı savunma yapan, antioksidan aktiviteye sahip olan, bağışıklığı artıran, insan vücudu için gayet gerekli olan bu mineralin faydalarını detaylandırarak yazımıza devam edelim;
- Sağlığımız için oldukça zararlı olan serbest radikallerin hasarını azaltır, bağışıklık sistemine yardım eder. Virüslerin gelişiminin önlenmesinde rolü vardır. Antioksidan olarak oksidatif strese (kalp hastalığı, kanser, erken yaşlanma riskini artırır) karşı savunmada rol oynar.
- Yapılan araştırmalar göstermiştir ki yüksek dozlarda alınan selenyumun kanser önleyici etkileri bulunmaktadır. Özellikle prostat kanseri, karaciğer kanseri, bağırsak kanseri gibi kanserlerin şiddetini azaltmada selenyumun yararlı olduğu çalışmalarda gözlenmiştir.
- Güçlü bir antioksidan olan glutatyon peroksidaz seviyesini artıran selenyumun bu özelliği vücuttaki iltihabı ve oksidatif stresi azaltarak kalp hastalığı riskini azaltmada yardımcı olur. Selenyum bakımından zengin yiyeceklerin tüketilmesi ile ya da selenyum takviyeleri ile koroner kalp hastalığı önlenebilir.
- Tiroid bezi oldukça önemlidir öyle ki tiroid hormonları vücuttaki büyüme ve gelişmeyi kontrol eder. Tiroidin neden olduğu halsizlik, kilo kaybı ya da alımı, uyku sorunu yaşama gibi semptomlara karşı selenyum yarar sağlar. Tiroidin güçlü bir koruyucusudur ve tiroid hormonlarının üretiminde rol oynar.
- Astım hava yollarının duyarlılığının artmasına bağlı olarak gelişen, hava yollarında iltihaplanma sonucuna bağlı olarak daralma ve ara ara krizler şeklinde ataklar gösteren kronik bir hastalıktır. Selenyum vücuttaki iltihabı azalttığı bilindiği için yapılan bazı çalışmalarla astımla ilgili görülen semptomların da selenyum ile azaltılabileceği gösterilmiştir.
- Sinir sistemini oksidatif hasardan koruyarak Alzheimer, Parkinson, Multipl skleroz olasılığını azaltır. Zihinsel problemleri önlemeye karşı koruyucu rol oynar.
- Selenyumun doğurganlığa da faydalı olduğu bilinmektedir. Şöyle ki uygun sperm hareketliliği için gereklidir ayrıca kısırlığın giderilmesinde rol oynayan kan akışını artırır.
Peki bu denli ciddi faydaları olan selenyumu hangi besinlerden alabiliriz?
Selenyum açısından en zengin besin Brezilya fıstığıdır. Ayrıca hindi, tavuk, orkinos, sardalya, tuna, somon, istridye, süzme peynir, yumurta, ay çekirdeği, karaciğer, tahıllar, mantar, sığır eti de selenyum bakımından zengindir.
Selenyumun sağlık açısından oldukça faydalı olduğundan bahsettik fakat çok fazla tüketmek tehlikeli olabilir. Bu tehlike gıdalardan selenyum almaktan ziyade çok fazla takviye almakla oluşur. O yüzden böyle bir takviyeye ihtiyacınız varsa mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Sonuç olarak vücudumuz selenyum ihtiyacını besinlerle karşılayabiliyor öyleyse takviyeler kullanmak yerine doğal yollarla bu ihtiyacı karşılamak daha güvenli olacaktır.
Sağlıklı günler…
