Bilgisayar donanımı alırken dikkat etmemiz gereken pek çok nokta vardır. Ancak bunların başında iki temel soru gelir: Bilgisayarı ne amaçla kullanacağız ve bütçemiz ne kadar1? Bu iki sorunun cevabını vermek, bilgisayar donanımı seçiminde bize yol gösterecektir. Örneğin, bilgisayarı sadece ofis işleri veya internet gezintisi için kullanacaksak, çok yüksek performanslı veya pahalı bir donanıma ihtiyacımız olmayabilir. Ancak bilgisayarı oyun oynamak veya video düzenlemek gibi yoğun grafik işlemleri için kullanacaksak, daha güçlü ve kaliteli bir donanıma ihtiyacımız olacaktır. Aynı şekilde, bütçemiz de bilgisayar donanımı seçiminde belirleyici bir faktördür. Bütçemize uygun bir donanım seçmek için fiyat-performans oranına dikkat etmeliyiz. Yani en uygun fiyata en iyi performansı sunan donanımı tercih etmeliyiz.
Bilgisayar donanımı alırken dikkat etmemiz gereken diğer noktalar ise şunlardır:
İşlemci: Bilgisayarın beyni olarak tanımlanan işlemci, bilgisayardaki tüm işlemlerden sorumludur. İşlemci seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; çekirdek sayısı (core), saat hızı (clock speed), önbellek (cache) ve güç tüketimidir. Genel olarak çekirdek sayısı ve saat hızı arttıkça performans da artar. Ancak bu durum aynı zamanda güç tüketimini ve ısınmayı da artırır. Bu yüzden işlemci seçerken ihtiyacımız olan performansı karşılayacak ve ısınma sorunu yaşatmayacak bir işlemci tercih etmeliyiz.
Ekran kartı: Bilgisayarın grafik işlemlerini gerçekleştiren ekran kartı, özellikle oyun oynamak veya video düzenlemek gibi yoğun grafik işlemleri için önemlidir. Ekran kartı seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; bellek miktarı (memory), bellek türü (memory type), bellek hızı (memory speed), çekirdek hızı (core speed) ve güç tüketimidir. Genel olarak bellek miktarı, bellek hızı ve çekirdek hızı arttıkça performans da artar. Ancak bu durum aynı zamanda güç tüketimini ve ısınmayı da artırır. Bu yüzden ekran kartı seçerken ihtiyacımız olan performansı karşılayacak ve ısınma sorunu yaşatmayacak bir ekran kartı tercih etmeliyiz.
RAM: Bilgisayarın kısa süreli belleği olarak tanımlanan RAM, bilgisayarda çalışan programların verilerini depolar. RAM seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; kapasite (capacity), frekans (frequency) ve gecikme süresi (latency)dir. Genel olarak kapasite ve frekans arttıkça performans da artar. Ancak gecikme süresi azaldıkça performans artar. Bu yüzden RAM seçerken ihtiyacımız olan kapasiteyi karşılayacak, yüksek frekanslı ve düşük gecikme süreli bir RAM tercih etmeliyiz.
HDD ve SSD: Bilgisayarın uzun süreli belleği olarak tanımlanan HDD ve SSD, bilgisayarda depolanan dosyaların saklandığı birimlerdir. HDD, hareketli parçalara sahip olan mekanik bir disk, SSD ise elektronik devrelere sahip olan katı hal diskidir. HDD ve SSD seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; kapasite (capacity), okuma-yazma hızı (read-write speed) ve güvenilirliktir. Genel olarak SSD, HDD’ye göre daha hızlı, daha sessiz, daha az güç tüketen ve daha dayanıklı bir disk türüdür. Ancak SSD, HDD’ye göre daha pahalıdır ve kapasitesi daha düşüktür. Bu yüzden HDD ve SSD seçerken ihtiyacımız olan kapasiteyi karşılayacak, yüksek okuma-yazma hızına sahip ve güvenilir bir disk tercih etmeliyiz.
Anakart: Bilgisayarın tüm donanım parçalarını birbirine bağlayan ve iletişimini sağlayan birim olarak tanımlanan anakart, bilgisayarın en temel parçasıdır. Anakart seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; yonga seti (chipset), soket (socket), bellek yuvası (memory slot), genişleme yuvası (expansion slot), arka panel bağlantıları (rear panel ports) ve uyumluluktur (compatibility). Genel olarak anakartın yonga seti, bilgisayarın performansını ve işlevselliğini belirler. Yonga seti, işlemci, ekran kartı, RAM ve diğer bileşenler arasındaki veri akışını kontrol eder. Bu yüzden anakart seçerken ihtiyacımız olan performans ve işlevselliği sağlayacak bir yonga setine sahip bir anakart tercih etmeliyiz. Anakartın soketi ise işlemci ile uyumlu olmalıdır. Soket, işlemcinin anakarta takıldığı yerdir. Farklı işlemciler farklı soketlere sahiptir. Bu yüzden anakart seçerken kullandığımız veya kullanacağımız işlemcinin soketine uygun bir anakart tercih etmeliyiz. Anakartın bellek yuvası ise RAM ile uyumlu olmalıdır. Bellek yuvası, RAM’in anakarta takıldığı yerdir. Farklı RAM’ler farklı bellek yuvalarına sahiptir. Bu yüzden anakart seçerken kullandığımız veya kullanacağımız RAM’in bellek yuvasına uygun bir anakart tercih etmeliyiz. Anakartın genişleme yuvası ise ekran kartı, ses kartı, TV kartı gibi ekstra bileşenler ile uyumlu olmalıdır. Genişleme yuvası, ekstra bileşenlerin anakarta takıldığı yerdir. Farklı bileşenler farklı genişleme yuvalarına sahiptir. Bu yüzden anakart seçerken kullandığımız veya kullanacağımız bileşenlerin genişleme yuvalarına uygun bir anakart tercih etmeliyiz. Anakartın arka panel bağlantıları ise klavye, fare, monitör, hoparlör gibi dış cihazlar ile uyumlu olmalıdır. Arka panel bağlantıları, dış cihazların bilgisayara bağlandığı yerlerdir. Farklı dış cihazlar farklı arka panel bağlantılarına sahiptir. Bu yüzden anakart seçerken kullandığımız veya kullanacağımız dış cihazların arka panel bağlantılarına uygun bir anakart tercih etmeliyiz. Anakartın uyumluluğu ise bilgisayarın diğer donanım parçaları ile sorunsuz çalışmasını sağlar. Uyumsuz bir anakart, bilgisayarın performansını düşürebilir veya çalışmamasına neden olabilir. Bu yüzden anakart seçerken bilgisayarın diğer donanım parçaları ile uyumlu bir anakart tercih etmeliyiz.
Kasa: Bilgisayarın tüm donanım parçalarını içinde barındıran metal kutu olarak tanımlanan kasa, bilgisayarın görünümünü ve soğutmasını etkiler. Kasa seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; boyut (size), malzeme (material), tasarım (design) ve soğutma sistemidir (cooling system). Genel olarak kasanın boyutu büyüdükçe içine daha fazla donanım parçası sığar ve soğutma sistemi daha iyi olur. Ancak kasanın boyutu büyüdükçe taşıması da zorlaşır ve yer kaplar. Bu yüzden kasa seçerken ihtiyacımız olan boyutta, kaliteli malzemeden yapılmış, beğendiğimiz tasarıma sahip ve yeterli soğutma sistemine sahip bir kasa tercih etmeliyiz.
Güç kaynağı: Bilgisayarın çalışması için gerekli olan elektrik enerjisini sağlayan birim olarak tanımlanan güç kaynağı, bilgisayarın en önemli parçalarından biridir. Güç kaynağı seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; güç (power), verimlilik (efficiency), kalite (quality) ve uyumluluktur (compatibility). Genel olarak güç kaynağının gücü arttıkça bilgisayara daha fazla donanım parçası bağlayabiliriz. Ancak güç kaynağının gücü arttıkça elektrik faturası da artar. Bu yüzden güç kaynağı seçerken ihtiyacımız olan güçte, yüksek verimlilikte, kaliteli malzemeden yapılmış ve bilgisayarın diğer parçalarıyla uyumlu bir güç kaynağı tercih etmeliyiz.
Disk sürücü: Bilgisayara CD, DVD veya Blu-ray gibi optik diskleri okutabilen veya yazdırabilen birim olarak tanımlanan disk sürücü, günümüzde pek çok bilgisayarda bulunmaz. Disk sürücü seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; okuma-yazma hızı (read-write speed), format desteği (format support) ve bağlantı türüdür (connection type). Genel olarak disk sürücünün okuma-yazma hızı arttıkça performans da artar. Ancak disk sürücünün okuma-yazma hızı arttıkça gürültü de artar. Bu yüzden disk sürücü seçerken ihtiyacımız olan okuma-yazma hızında, farklı formatları destekleyen ve bilgisayarın anakartına uygun bağlantı türüne sahip bir disk sürücü tercih etmeliyiz.
Ses kartı: Bilgisayardan ses çıkışı alabilmemizi sağlayan birim olarak tanımlanan ses kartı, özellikle müzik veya film izlemek gibi ses kalitesinin önemli olduğu durumlarda önemlidir. Ses kartı seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar; ses kalitesi (sound quality), kanal sayısı (channel number), bağlantı türü (connection type) ve uyumluluktur (compatibility). Genel olarak ses kartının ses kalitesi ve kanal sayısı arttıkça ses deneyimi de artar. Ancak ses kartının ses kalitesi ve kanal sayısı arttıkça fiyat da artar. Bu yüzden ses kartı seçerken ihtiyacımız olan ses kalitesi ve kanal sayısında, bilgisayarın anakartına uygun bağlantı türüne sahip ve bilgisayarın diğer parçalarıyla uyumlu bir ses kartı tercih etmeliyiz.
Makalem burada sona eriyor. Umarım bilgisayar donanımı alırken nelere dikkat etmemiz gerektiği konusunda size yardımcı olabilmişimdir. Bilgisayar donanımı alırken daha fazla bilgi edinmek isterseniz, web sitemizdeki diğer makalelere bakabilirsiniz.
