Hayvanlar dünyasında çok farklı algılara sahip olan canlılar vardır. Bunlardan bazıları çevrelerindeki ısı alanlarını görür, bazıları manyetik alanları hisseder, bazıları ise dış dünyayı algılama aracı olarak elektriği kullanır.
Elektrikli Yılan Balıkları
Elektrik üreten sıradışı bir türdür. Bu yetenek hem avlanırken hem de savunma anında kullanılabilir. Elektrikli yılan balığı Güney Amerika’nın kuzey doğusundaki Amazonlar ve Orinoco bölgelerinde, çamurlu ve oksijen bakımından fakir tatlı sularda yaşar.
Elektrik, yılan balığının vücudundaki yan kaslarda yerleşmiş organları tarafından üretilir. Elektrikli yılan balığının üç çift elektrik organı vardır; bu organlar balığın ağırlığının büyük bir bölümünü ve boyunun beşte dördünü oluşturur. Elektrik organı çok sayıda yassı hücrenin, seri ve paralel bağlanmış biçimde bir araya gelmesiyle oluşur. Yılan balığının kuyruğu 10.000 elektrik organı bulundurur. 500 voltluk bir gerilim, 500 wattlık elektrik üretebilirler. Belli bir canlıyı hedef aldığında binlerce hücre aynı anda elektriğini boşaltır, birbirinden farklı zamanlarda elektriklerini boşaltacak olsaydı, ortaya av üzerinde etkili olacak güçte bir elektrik akımı çıkamazdı.
Tiryaki Balığı (Kurbağa Balığı)
Tiryaki balığı, daha çok tropik bölgelerde yaşarlar. Kumlu ve çamurlu zeminlerde kendini zemine gizleyerek sadece gözleri ve ağzın hemen yanında sahte yem olarak kullandığı deri parçası dışarıda kalacak şekilde yaşar. Gerektiğinde gizlendikleri yerden ortaya çıkarak, avlarını aniden elektrikle çarparlar. Tiryaki balıklarının başlarının üzerindeki geniş gözlerinin yanında, 50 voltluk elektrik üreten organları vardır. Göğüs yüzgeçlerinde ki zehirli dikenler bu balığın elektrik dışındaki ikinci savunma mekanizmasıdır.
Elektrikli Kedi Balığı
Tropik bölgelerdeki tatlı sularda yaşarlar, 450 voltluk elektrik üretebilir. Kedi balığının elektrik organları, neredeyse tüm vücuduna yayılmıştır. 300-400 volt elektrikle bir insanı bile sersemletebilir. Ürettiği elektiriği avlarını yakalamak ve korunmak için kullanır. Bu balık bir saatte bir bilgisayarı çalıştırmaya yetecek kadar elektrik üretebilir.
Amazon Bıçak Balıkları
Tatlı sularda yaşayan Bıçak balıkları isimlerini bıçağa benzeyen vücut şekillerinden almaktadır. Bıçak balıklarının birçoğunda elektrik organları diğer balıklara zarar vermeyecek düzeyde zayıf elektrik akımı (birkaç miliVolt) oluşturmaktadır. Bu zayıf elektrik akımları av ya da düşmana karşı kullanılmak yerine daha çok balığın bulunduğu ortamı araştırarak dipte beslenmekte olan küçük omurgasızların yerlerini belirlemesine olanak sağlamaktadır.
Çekiç Kafalı Köpekbalıkları
Tropik ve ılıman sularda yaşarlar. Köpek balıklarının burunlarının üzerinde küçük, içleri jel dolu çukurcuklara Lorenzini ampulü (son derece hassas birer elektrik algılayıcısıdır) denir. Yapı itibariyle bir ampulü andıran bu hücrelerin, bir voltun 20 milyarda biri büyüklüğündeki akımları hissedebildikleri bilinmektedir. Diğer hayvanların çıkardığı zayıf elektrik akımlarını almakta çok hassastırlar. Böylece köpek balıkları avlarını kumun veya çakılın altında olsalar bile algılarlar.
Fil Balığı
Afrika’nın sıcak ve çamurlu sularında yaşarlar. Başlarının fil burnuna benzemesinden dolayı bu ismi almışlardır. Elektrik organı kuyruğunda bulunur. Balık yolunu, kuyruk tarafındaki kaslarından düzenli olarak yaydığı elektrik sinyalleri ile bulur.
Elektriği kullanan balıkların tümü deniz canlıları değildir. Örneğin;
Doğu Eşek Arısı
Yakın Doğu ve Hindistan arasındaki bölgede dağılım gösteren “doğu eşekarısı” diğer böcek türlerinden farklı olarak günün sıcak saatlerinde hareketli oluyorlar. Bilim adamlarının araştırmaları doğrultusunda bu eşek arısı türünün midesindeki özel bir yapı sayesinde güneş ışığını yakaladığı ve daha sonra pigmentler aracılığıyla enerjiyi kullandığı keşfedilmiştir. Kutikula içinde yer alan melanin pigmenti kahverengi iken ksantopterin pigmenti ise sarı renktedir. Bu sarı renkli pigment ışığı doğrudan elektrik enerjisine çevirerek adeta ışık hasadı yapan bir işçi gibi çalışır.
