Bilgi

Mach Nedir? 1 Mach Kaç Kilometredir?


Mach, hareket halindeki bir cismin veya bir kütlenin hızının, kütlenin bulunduğu şartlardaki ses hızına oranıdır. Bu terim genel olarak sesten hızlı uçan roket, uçaklarda kullanılır. Kısaltması Ma ya da M‘dir. Adını Avusturyalı Fizikçi ve Filozof Ernst Mach‘tan alır. Ernst Mach‘tan önce bu konu üzerine Fransız Fizikçi Sarrau’da incelemeler yaptığından Sarrau Sayısı’da denir.

Bir F-35 savaş uçağı 1.6 Mach hızına ulaşıyor denildiğinde bu uçağın saatte kaç kilometre hıza ulaştığını öğrenmek isteriz. Ancak buradaki püf nokta ses hızı göğe oranla daha yüksek değerde olduğudur.

Örneğin, deniz seviyesinde, 1 atm basınçta ve 15 derece hava sıcaklığında; 1 Mach = 1.226,5 km/saat (340 metre/saniye) olarak belirtilir. Yerden yükseldikçe hava sıcaklığı düşer. Deniz seviyesinden 11 km yüksekliğe kadar (stratosfer sınırına kadar) olan atmosfer tabakasına troposfer adı verilir. Ses hızının karesi hava sıcaklığı ile doğru orantılı olarak değiştiğinden, yerden yükseldikçe ses hızı azalır. Buna bağlı olarak da o yükseklikteki mach sayısı deniz seviyesine göre daha az olur. Örneğin, Stratosfer sınırında 11.000 metrede 1 Mach = 1.062,2 km/saattir.

Buradan çıkan sonuçla 1 Mach = 1.226,5 km/saat ile 1.062,2 km/saat arasında bir değere sahiptir diyebiliriz.

Süpersonik ise, ses hızının (Mach 1) üzerinde olan hızları belirtmek amacıyla kullanılan terimdir. Bir yaklaşıma göre de 1.2 Mach’ın üzeridir. Deniz seviyesindeki havada sesin hızı yaklaşık olarak 340 m/s ya da 1,225 km/saat olarak kabul edilebilir. Ayrıca gövdesi ve motorları uzun süreli sesten hızlı uçuşa müsaade edebilecek özelliklerde olan uçaklara süpersonik uçaklar denir. Günümüz savaş uçaklarının büyük kısmı süpersonik uçaklardır. F-16 bunlara örnektir. Ayrıca Bloodhound SSC’de bu tarz bir arabadır.

Yorum yapmak için tıklayın.

"Yorum Yazın"

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yukarı