Herkese Merhaba. Bu yazımızda sizlere “Monitör Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler” konusunda kısaca bilgi vermeye çalışacağız.
Eskiden bir monitör satın almak istediğinizde doğrudan mağazaya gidip satışta bulunan üç-beş tane ürün arasında bir tane seçmek zorunda kalıyordunuz. Artık devir değişti ve şu anda piyasada yüzlerce farklı modelde ve özellikte monitör bulmak mümkün. Üstelik mağazaya gitmek zorunda kalmadan internette küçük bir araştırma yaparak, inceleme videolarını izleyerek hemen bir tane sipariş verebilirsiniz. Tabi satın alma öncesinde en uygun monitörü almak için dikkat etmeniz gereken bazı önemli hususlar bulunuyor.
Öncelikle tavsiyem reklam içerikli yazılara, tanıtımlara aldırmadan doğrudan ürünü satın alan, kullanan kullanıcıların yorumlarına kulak vermeniz. Çünkü bazı firmalara bir ürünü satabilmek için belirli bir ücret karşılığında bazı içerik üreticilerine ürün hakkında yazı yazdırıp çeşitli web sitelerinde yayınlarlar. Tabi biz tüketiciler -başka bir ifade ile ürünü satın almak isteyenler- içeriğin doğruluğuna bakmadan olumlu bir şekilde yazılmış bu yazıyı okuyarak karar veririz. Hatta öyle bir duruma geldi ki bazı e-ticaret sitelerinde ürünü satın almadığı halde para karşılığında sahte yorum yaptıranlar bile var. Farklı bir şekilde doğrudan bir mağazaya gidip ürünü almak isterseniz orada bulunan görevli -genel olarak- iyi-kötü olmasına bakmadan size bir ürün satmak isteyecektir. Çünkü mağaza politikası gereği elindeki ürünü öyle-böyle satmak isteyecektir. Bu nedenle bilinçli bir tüketici olarak ürünü incelemek daha mantıklı olacaktır.
Monitör satın alırken dikkat edeceğiniz çok fazla detay yok. Burada vereceğim bilgiler ışığında rahatlıkla kendinize en uygun modeli satın alabilirsiniz. Son dönemde dolar kurunda yaşanan artıştan dolayı birçok elektronik üründe olduğu gibi monitörlerde de fiyatlar inanılmaz arttı. Bu nedenle fiyatlardan haberiniz yoksa kafanızdaki monitör fiyatını neredeyse ikiye katlamanızı gerektiğini belirteyim.
Bana sen hangi monitörü kullanıyorsun diyenler olabilir. Şu anda 2017 yılı sonlarında 950 TL’ye aldığım Asus VG245HE FreeSYNC Full HD Oyuncu Monitörünü kullanıyorum. Tabi o zaman piyasadaki en ucuz, en uygun ürünlerden biriydi. Şimdi buna benzer ürünler 3000-5000 TL aralığında satılıyor.
Şimdi 2022 yılı itibariyle “monitör alırken nelere dikkat edilmeli” sorusuna cevap vermeye çalışalım. Ayrıca kafanıza takılan herhangi bir sorun varsa yorum kısmında belirtmeyi unutmayın.
Ekran Boyutu
Arkadaşlar, monitör satın almayı düşünüyorsanız ilk dikkat etmeniz gereken özellik ekran boyutudur. Piyasada farklı ölçülerde ekran boyutuna sahip monitör bulunuyor. Burada kullanım alanınıza göre bir tercihte bulunmanız gerekiyor. Örnek vermek gerekirse eğer grafik, tasarım gibi kapsamlı işlerde kullanmayı düşünüyorsanız 27-32 inç bir monitör tavsiyemiz olacak. Farklı bir şekilde oyun veya günlük kullanım noktasında 24-27 inç bir monitör ihtiyacınıza tam olarak cevap verecektir. (Bu arada bilmeyenler için hatırlatalım 1 inç = 2,54 cm demektir.)
Ekran Tipi
Monitör seçimi yaparken dikkat edeceğiniz diğer bir husus ise ekran yani panel tipi olacaktır. Günümüzde üretilen monitörlerde genel olarak iki tip panel bulunuyor. Bunlardan ilki, daha uygun fiyatlarda ve yüksek ekran yenileme hızları ile karşımıza çıkan TN paneldir. İkincisi ise renk gösterimi açısından oldukça başarılı modeller barındıran ve daha çok profesyonel kullanıcıların tercih edeceği IPS panel tipidir. Bu panel tipleri, TN panellere göre daha düşük tepki süresi ve yenileme hızlarına sahip olduğunu belirtelim. (Yani daha üst düzey.) Tavsiye olarak monitör satın alırken, kullanım amacınıza göre panel seçiminizi yapmalısınız. Eğer profesyonel bir kullanıcı iseniz IPS panel tavsiyemiz olacaktır. Tabi günlük kullanım için ise TN panel tipindeki monitörleri tercih etmenizi öneriyoruz.
Çözünürlük
Öncelikle çözünürlüğü anlayabilmek için piksel kavramını bilmek gerekiyor. Günlük hayatta kullandığımız veya gördüğümüz cep telefonu, tablet, dizüstü bilgisayar, bilgisayar monitörleri, televizyon gibi görüntü verebilen sistemlerin tamamı bir ekrana sahiptirler. Bu ekranlar temel olarak ışık yayan çok küçük noktacıklardan meydana gelmiştir. İşte bu ışık yayan çok küçük noktacıkların her birine “piksel” diyoruz. Başka bir ifade ile piksel; bir ekranda meydana gelen görüntüde insan gözünün ayırt edebileceği en küçük birimdir diyebiliriz. Çözünürlük ise bir dijital ekranın yatay ve dikey eksenlerde sahip olduğu piksel sayısına verilen isimdir. Örneğin; 1920×1080 çözünürlük değerine sahip bir dijital ekranda, 1920 sayısı yatay eksendeki pikselleri, 1080 sayısı ise dikey eksendeki pikselleri ifade etmektedir. Günümüzde monitör söz konusu olduğunda genellikle 1920×1080 çözünürlüğünde monitörler oldukça yaygındır. İsimlendirme olarak bu monitörlere Full HD diyoruz. Ancak son dönemde özellikle 2K, 4K ve 8K monitörler piyasada yerini almaya başladı. Fiyat uygunluğu söz konusu olduğunda Full HD modellerin daha uygun seçenekte olduklarını belirtelim. Tabii kullanım amacınıza göre tercih edebileceğiniz profesyonel bir monitör almayı planlıyorsunuz 4K monitörlerin tam size göre olacağını belirtelim. Şu anda trend olarak 4K modeller daha yaygın bir şekilde tercih edilmektedir. Yine belirtelim günlük kullanım için alacaksanız Full HD çözünürlüğe sahip monitörlerin ihtiyacınızı tam olarak karşılayabileceğini rahatlıkla söyleyebilirim.
Yenileme Hızı
Ekranınızın yenileme hızı, ekranın saniyede kaç kere yeni bir görüntü çekebildiğini belirtir. Bu değer Hertz (Hz) cinsinden ölçülür. Örnek olarak ekranınızın yenileme hızı 75 Hz ise bu, görüntüyü saniyede 75 kez yenilediği anlamına gelecektir. Yenileme Hızı özellikle grafik tabanlı oyun oynayan oyuncular için büyük önem taşımaktadır. Günümüzde çok geniş aralığa -değerlere- sahip yenileme hızı bulunan monitörler mevcut. Piyasada genel olarak 75 Hz monitörler daha çok bulunsa da 100, 120, 144, 165, 175, 240 hatta 360 Hz’e kadar yenileme hızı sunan monitörler mevcut. Eğer çok iyi bir oyuncu iseniz ve monitörünüzü oyun oynamak amacı ile satın almayı planlıyorsanız yüksek yenileme hızı sunan monitörler almanızı öneriyoruz. Günlük kullanım için genel olarak 75 Hz monitörlerin ihtiyacınızı tam olarak karşılayacağını belirtelim..
Tepki Süresi
Monitör tepki süresi, ekrandaki görüntülerin ne kadar kısa sürede ekrana getirildiğini belirtir. Yani beyazdan siyaha ve tekrar beyaz duruma geçişteki süre, ne kadar hızlı gerçekleşirse monitör tepkime süresi de o kadar yüksek olacaktır. Bir monitör için tepkime süresi ne kadar düşükse, istenilen işlemlerin gerçekleştirilme süresi ne kadar hızlı bir şekilde gerçekleşirse, ekranda haliyle daha az gölgelenme, daha az karanlık ve daha net görüntüler elde edilecektir. Çoğu zaman ekran tepkime süresi görüntü yenileme süresi ile karıştırılır. Monitör tepkime süresi milisaniye olarak ölçülür. Bu açıdan bakıldığında çoğu kişinin göz ile fark edemeyeceği kadar kısa süre içerisinde monitördeki görüntüler peş peşe sıralanır. Örneğin; 5 milisaniyelik bir tepki süresine sahip olan ekranda tüm bu geçiş, saniyenin 1/200’ünde gerçekleşecektir. Bu açıdan bakıldığında fark edilemeyecek kadar küçük olan bu detay, ekrandaki görüntü kalitesini ise doğrudan etkiler. Düşük tepkime süresine sahip bir monitör alındığında her zaman ekranda net ve kaliteli görüntüler elde edilecektir. Özellikle oyun oynayacak kişiler için bu yanıt süresi çok kritiktir. E-spor gibi rekabetin üst düzeyde olduğu oyunları oynayanlar, deneyimini daha üst seviyelere çekebilmek adına 1 milisaniye yanıt süresi olan monitörlerden yana tercih yapmaktadır. Kuşkusuz bu özellikteki monitörler donanımlarla da desteklenerek sorunsuz bir performans sağlanmalıdır. Bu konuda unutulmaması gereken en önemli faktör ise ekran yanıt süresinin sadece kriterlerden birisi olduğudur. Yenileme hızı, giriş gecikmesi gibi pek çok farklı özelliğin de göz önünde bulundurularak en uygun monitörün tercih edilmesi her zaman için önerilen yöntemdir. Son olarak; piyasa 1 ms’den başlayarak birçok milisaniyede tepki süreli monitörler bulabilmeniz mümkün. Eğer oyun amaçlı bir monitör almayı düşünüyorsanız cihazın 1 ms gibi hızlı bir tepkime süresine sahip olması oldukça önemli. Ancak günlük kullanım noktasında 2-7 ms tepkime değerlerine sahip monitörler işinizi fazlasıyla görecektir.
Ekran Parlaklığı ve Kontrast Oranı
Kontrastın en temel tanımı, görsel üzerindeki en karanlık ve en aydınlık nokta arasındaki farktır. Daha yüksek kontrast oranı daha iyi, daha temiz, daha net ve akıcı bir görüntü sağlamaktadır. Görüntü sağlayan kaynakların en parlak beyazın gösterebildiği en koyu siyah renge değeri kontrast oranını belirlemektedir. Düşük kontrast ayarlarında renkler birbirlerine yakınlaşır ve bu görüntünün kalitesini etkileyip yumuşak bir görüntü sağlamaktadır. Yüksek kontrast ayarlamalarında ise renk arası karşıtlık durumları artacağından ekran içinde bulunan görüntü ve çizgiler daha belirgin hale gelmektedir. Gerek göz sağlığımız için gerekse monitörden aldığınız renklerin doğruluğu açısından kontrast değeri ve parlaklık değeri oldukça önemli bir faktördür. Özellikle monitör seçiminde metrekare başına 200 kandela değerinde seçim yapmanızı tavsiye ediyoruz. Kontrast oranı, özellikle profesyonel kullanıcılar için büyük önem arz etmektedir. Monitör alırken, öneri olarak tercihiz en az 1000:1 kontrast değerine sahip bir ürün tercih etmelisiniz. Ancak ortalama bir değer için tavsiyemiz 3000:1 değerinde kontrasta sahip monitör tercih etmenizdir.
